31 Ağustos 2013

PHP OOP Oto Sınıf Yükleme (Autoloading Class) Metodu

ibasoglu PHP __autoload, Autoloading class, OOP, PHP 0 Comments

Selamün Aleyküm Arkadaşlar;

Bir sınıfı türettirmeden önce __autoload($sinif_isim) fonksiyonu tetiklenir. Bu yöntem her defasında sınıfın olduğu sayfayı entegre etmememizi sağlar. Yani otomatik olarak dahil edilir.

class klasöründe cls.ogr.php dosyasında ogr isminde sınıfımız olsun.

//dizin: /class/cls.ogr.php
class ogr
{
	public function __construct()
	{
		echo 'ogr sınıfı türetildi...<br />';
	}
}

//dizin: /index.php
$ogr = new ogr();

Bu şekilde ogr sınıfını türettirdiğimiz zaman hata meydana gelir. Çünkü sınıfımız class/cls.ogr.php içinde olduğu için. Onu sayfaya dahil etmemiz gerekir. Bu işlemleri include, include_once, require, require_once komutlarıyla sayfayı dahil ederiz. Ama biz burada __autoload metodunu kullanacağız.

//dizin: /index.php
function __autoload($sinif_isim)
{
	echo 'cls.' . $sinif_isim . '.php sayfası dahil ediliyor...<br />';
	require_once 'class/cls.' . $sinif_isim . '.php';
}

$ogr = new ogr();

ogr sınıfı türetilmeden önce __autoload metodu çalışır. require_once ‘class/cls.ogr.php’ dosyasını dahil eder. Sonra ogr sınıfı türetilir.

Sınıf türetilirken hata meydana gelebilir. Hatayı yakalamak için try catch bloklarını kullanabiliriz. Bu özellik PHP 5.3.0 dan beri vardır. Önceki sürümlerde çalışmaz.

//dizin: /index.php
function __autoload($sinif_isim)
{
	echo "cls.$sinif_isim.php sayfası dahil ediliyor...<br />";
	if(file_exists("class/cls.$sinif_isim.php"))
		require_once "class/cls.$sinif_isim.php";
	else
		throw new Exception("cls.$sinif_isim.php isminde bir dosya bulunamadı.");
}

try
{
	$ogr = new ogr1();
}
catch (Exception $e)
{
	echo $e->getMessage();
}

ogr1 sınıfı olmadığı için catch bloğu çalıştırılacaktır.

Hayırlı günler, sağlıcakla kalın.

Bu döküman www.ibasoglu.com’a aittir. Kaynak belirtmek suretiyle alıntı yapılabilir.

31 Ağustos 2013

PHP OOP Sihirli Yöntemler (Magic Methods)

ibasoglu PHP __call(), __callStatic(), __clone(), __get(), __invoke(), __set(), __tostring(), magics metods, OOP, PHP, sihirli yöntemler 1 Comment

Selamün Aleyküm Arkadaşlar;

PHP’nin sınıflara ait bazı özel metodları vardır.

__call()
Tanımlanmayan bir metod çağırıldığı zaman tetiklenir. İki parametre alır. Çağırılan metod ismi ve metoda gönderilen parametre-ler.

class ogr
{
	public $ad;

	public function __call($f_isim, $parametreler)
	{
		echo $f_isim . " isimli bir metod tanımlı değildir. " . implode(', ', $parametreler) . " değer-ler atanamaz.";
	}
}

$ogr = new ogr();
$ogr->adgetir("paramdeger");
//Ekran çıktısı: adgetir isimli bir metod tanımlı değildir. paramdeger değer-ler atanamaz.

__callStatic()
PHP 5.3.0 sürümünde eklenmiştir. Tanımlı olmayan bir static metodu çağırdığımızda tetiklenir. Parametre olarak çağırılan metod ismi ve parametre-leri alır.

class ogr
{
	public $ad;

	public function __callStatic($f_isim, $parametreler)
	{
		echo "static" . $f_isim . " isimli bir metod tanımlı değildir. " . implode(', ', $parametreler) . " değer-ler atanamaz.";
	}
}
$ogr = new ogr();
ogr::adgetir("paramdeger");

__get($degiskenisim)
Bir değişkeni çağırdığınızda o değişken sınıfta yoksa __get($degiskenisim) metodu tetiklenir. Parametre olarak değişken ismini verir.

class ogr
{
	public $ad;

	public function __get($d_isim)
	{
		echo $d_isim . " isimli değişken tanımlı değildir.";
	}
}

$ogr = new ogr();
echo $ogr->ad1;
//Ekran çıktısı: ad1 isimli değişken tanımlı değildir.

ad1 değişkeni ogr sınıfında tanımlı olmadığı için __get metodu tetiklenir.

__set($degiskenisim, $degiskendeger)
Tanımlı olmayan bir değişkene değer atanmaya çalışıldığında tetiklenir. Parametre olarak iki tane parametre alır. Değişken ismi ve değişken değer.

class ogr
{
	public $ad;

	public function __set($d_isim, $d_deger)
	{
		echo $d_isim . " isimli değişken tanımlı değildir. " . $d_deger . " değerini atayamazsınız.";
	}
}
$ogr = new ogr();
$ogr->ad1="Veli";
//Ekran çıktısı: ad1 isimli değişken tanımlı değildir. Veli değerini atayamazsınız.

ad1 degişkeni tanımlı olmadığı ve değer atamaya çalıştığımız zaman __set metodu tetiklenir.

__invoke()
Bu özellik PHP 5.3.0’dan beri eklenmiştir. Sınıfa bir parametre gönderdiğimiz zaman tetiklenir. Kullanımı şu şekildedir.

class ogr
{
	public $ad;

	public function __invoke($param)
	{
		echo implode(", ", $param) . " parametre-ler gönderilmiş bir __invoke() metoduyum.";
	}
}
$ogr = new ogr();
$ogr("param-deger");

__tostring()
Sınıf ekrana çıktılandığında çalışır. Yani türettiğimiz bir sınıfa echo, print uygularsak __tostring() metodu tetiklenir. Geriye yazılacak bir nesne göndermelidir.

class ogr
{
	public function __tostring()
	{
		return get_class($this) . " sınıfının __tostring() metoduyum.";
	}
}

$ogr = new ogr();
echo $ogr;
//Ekran çıktısı: ogr sınıfının __tostring() metoduyum.

echo $ogr komutuyla __tostring() metodu tetiklendi ve return’le dönen kayıt çıktı olarak yazıldı.

__clone()
Bir değişkende bulunan sınıfı başka bir değişkene klonladığımızda __clone() metodu tetiklenir.

class ogr
{
	public function __clone()
	{
		echo get_class($this) . " sınıfının __clone() metoduyum.";
	}
}

$ogr = new ogr();
$tmpogr = clone $ogr;
//Ekran çıktısı: ogr sınıfının __clone() metoduyum.

Hayırlı günler, sağlıcakla kalın.

Bu döküman www.ibasoglu.com’a aittir. Kaynak belirtmek suretiyle alıntı yapılabilir.

30 Ağustos 2013

PHP OOP Giriş

ibasoglu PHP nesne yönelimli programlama, OOP, PHP 4 Comments

Selamün Aleyküm Arkadaşlar;

PHP OOP’nin (Object Oriented Programming – Nesne Yönelimli Programlama) temeli sınıflardan (class) oluşur.

PHP’de sınıf (class) tanımlaması şu şekilde yapılır:

class isim
{

}

Oluşturduğumuz sınıfı kullanabilmemiz için onun görüntüsünü (instance) oluşturmamız gerekir. Görüntüsünü oluşturmak için new kodunu kullanırız.

$degisken = new isim();

$değisken adındaki bir değişkene (variable) sınıfımızın görüntüsü atadık.

Sınıfımızda değişken tanımlamak istersek eğer bir erişim sağlayıcısıyla (public, private, protected) beraber yazmamız gerekir. Yoksa PHP’de hata meydana gelir.

class isim
{
	public $degisken;
}

Fonksiyon (Function)

PHP’de fonksiyonlar (function) iki türlüdür. Geriye değer döndüren veya döndürmeyen.

Eğer geriye değer döndüreceksek return komutunu kullanırız.

function fonkisim
{
	//Kodlar
	return "değer";
}

Fonksiyonun alt program olarak kullanımı:

function fonkisim
{
	echo "Bu bir Alt programdır.";
}

Bir fonksiyona dışarıdan parametre yollarak kullanılması:

function fonkisim($param)
{
	//Kodlar
}

Bir fonksiyondan sınıfımıza ait bir değişkene veya metoda erişmemiz için $this kodunu kullanırız.

class isim
{
	public $degisken;

	function degiskendegerata($deger)
	{
		$this->degisken = $deger;
	}
}

$isim = new isim();
$isim->degiskendegerata("deger");

Yapıcı (__construct) Metod

Sınıf türetildiği zaman ilk tetiklenecek metoddur. Geriye değer döndüremez.

class isim
{
	function __construct()
	{
		echo "Ben ilk çalışan metodum...";
	}
}

Yıkıcı (__destruct) Metod

Sınıf türetildikten sonra, en son tetiklenir. Sınıf kapatılırken yok edildiği anda çalışan metoddur. Sınıfta Exit() metoduyla sonlarılsa dahi bu metod çalışır.

class isim
{
	function __destruct()
	{
		echo get_class($this) . " sınıfı yokediliyor...";
	}
}

static Anahtar Sözcüğü

static olarak tanımlanmış, sınıf özelliklerine veya yöntemlerine türettirmeden ulaşabiliriz. Normal olarak türetilmiş bir sınıftan static olan nesneye erişilemez. isim::$staticnesneisim olarak erişilebilir. Sınıfta oluşturulmuş bir static nesneye sınıftan self::$staticnesneisim olarak erişilir.

class isim
{
	public static $degisken;

	function __construct()
	{
		self::$degisken= "deger";
	}
}

$isim=new isim();
echo isim::$degisken;

Hayırlı günler, sağlıcakla kalın.

Bu döküman www.ibasoglu.com’a aittir. Kaynak belirtmek suretiyle alıntı yapılabilir.